CAK biedt politiek zes oplossingen aan om burgers verder te helpen

Vandaag brengen wij onze jaarlijkse Stand van de Uitvoering uit. Hierin signaleren wij aandachtspunten in de uitvoering naar de Eerste en Tweede Kamer, die volgens ons vanuit maatschappelijk perspectief en met oog op dienstverlening aan burgers beter kunnen. Dit jaar vragen wij expliciet aandacht voor vereenvoudiging van wet- en regelgeving en meer samenwerking tussen organisaties op basis van zes knelpunten en oplossingen. Met een belangrijk doel: burgers verder helpen.

Bestuursvoorzitter CAK Hans Ouwehand: “Dagelijks werken wij hard aan het verder verbeteren van onze dienstverlening. Zorgen dat wat wij doen goed uit te leggen is aan burgers zodat zij weten waar ze aan toe zijn. Soms zijn er situaties waar dit anders uitpakt, uitvoering van wet- en regelgeving voor burgers en ons knelt. Deze signalen van burgers, onze omgeving en eigen ervaringen signaleren wij naar politiek en beleid. Om met onze kennis en ervaring een bijdrage te leveren aan het goede gesprek tussen politiek, beleid en uitvoering. Zo zorgen we samen overheidsbreed voor betere dienstverlening aan burgers.”

Bescherm de financiële positie van jongeren

Een van de knelpunten waar wij aandacht voor vragen in onze Stand van de Uitvoering is de financiële positie van jongeren. Voor sommige jongeren heeft de systematiek van de eigen bijdrage beschermd wonen zeer ongewenste effecten. Bij de berekening van de eigen bijdrage kijken wij naar het inkomen van twee jaar geleden. Dat is echter niet mogelijk bij jongeren van 18, 19 of 20 jaar. In dat geval kijken wij naar het huidige inkomen of het inkomen van een jaar geleden. Op basis van de gegevens van UWV bepalen wij dan de hoogte van de eigen bijdrage.

Het komt regelmatig voor dat het inkomen van jongeren gedurende het jaar wijzigt. Dit komt bijvoorbeeld omdat jongeren aan het begin van een jaar nog geen inkomen hebben en pas later in het jaar beginnen met werken en/of een uitkering ontvangen. Dit leidt dan tot een herberekening van de eigen bijdrage, met in veel gevallen een naheffing tot gevolg. Wij stellen voor om de financiële positie van jongeren in een beschermd wonen situatie te versterken door in het betreffende jaar uit te gaan van de laagst toepasselijke eigen bijdrage.

Geef uitvoeringsinstanties ruimte om bij betalingsachterstanden samen te werken en informatie als één overheid beschikbaar te stellen

Uit onderzoeken blijkt dat vaak dezelfde burgers gelijktijdig betalingsachterstanden hebben bij meerdere uitvoeringsorganisaties. Bovendien hebben zij die achterstanden langdurig. Het grootste deel van deze mensen is echter niet bekend bij de gemeentelijke hulpdiensten. En dus niet in beeld voor het bieden van noodzakelijke (schuld)hulpverlening en armoedebestrijding of inkomensverbetering.

CAK pleit voor meer ruimte om gegevens uit te wisselen met andere instanties. Dit doen we momenteel al door data over premieachterstanden bij de Zorgverzekeringswet te delen met gemeenten (regeling wanbetalers). Wij zien dat dit bijdraagt aan het in beeld krijgen en gericht helpen van burgers met schulden. Wij vragen deze ruimte ook voor onze andere regelingen en met andere instanties. Om burgers integrale dienstverlening te bieden, denk aan één betaaloverzicht of betalingsregeling binnen het CAK en gegevens van burgers bij meerdere overheidsdiensten te identificeren en beschikbaar te stellen aan gemeenten. Met één doel: gezamenlijk mensen verder helpen.

Zes oplossingen voor betere dienstverlening

In totaal biedt het CAK de politiek zes oplossingen aan in de Stand van de Uitvoering. “Samen werken we stap voor stap aan een vereenvoudigd stelsel van zorg en welzijn en aan dienstverlening met de menselijke maat voor burgers”, aldus Hans Ouwehand.

Bekijk onze Stand van de Uitvoering 2023 (pdf, 474 kB)